Cumhurbaşkanlığı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Seçimi için oy kullanma süreci Türkiye genelinde saat 08.00’deki prestijle başladı.
5 yıl görev yapacak cumhurbaşkanı ve yeni milletvekillerinin belirleneceği seçim için Türkiye genelinde 973 ilçe ve 1094 ilçe seçim kurulunda 191 bin 884 sandık kuruldu.
Türkiye genelinde 60 milyon 697 bin 843 seçmenin oy kullanacağı seçim için oy kullanma işlemleri saat 17.00’de sona erecek. Ancak saat 17.00 olmasına rağmen sandıkta oy kullanmak için bekleyen seçmenler, başkan tarafından sayıldıktan sonra sırayla oylarını kullanacaklar.
Seçmenler, kimliklerini çekinmeden ortaya koyan Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarasına sahip resmi belgelerden biri ile fotoğraflı olarak oy kullanabilecek.
Seçmenin nerede oy kullanacağını gösteren seçmen bilgi kağıdı getirilmesi zorunlu olmayacak. Seçmen bilgi formunu almayanlar, nerede ve hangi sandıkta oy kullanacaklarını Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) internet sitesinden öğrenebilecek. Seçimin ikinci türde olması halinde seçmen bilgi formuna tekrar gerek duyulmayacaktır.
Cep telefonu, kamera, sinema kamerası gibi manzara kayıt cihazları veya iletişim cihazları ile oy kullanma yerine girilmesi yasaklanacaktır. Bu tür cihazlar, oy verme işlemi bittikten sonra iade edilmek üzere sandık kuruluna bırakılır.
Seçmenler, cumhurbaşkanı ve milletvekilleri için tercih ettikleri iki farklı oy pusulasını bir zarfa koyarak sandığa atacak. Cumhurbaşkanlığı seçimi için ilk olarak oy pusulalarının sayımı ve dökümü yapılacak.
Deprem bölgesinde seçim
YSK, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremler nedeniyle çeşitli önlemler aldı. Depremden etkilenen illerdeki eksiklikleri tespit eden YSK, çalışmalar sonucunda illere kurduğu konteynerlerde seçimlerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi için hazırlıklar yaptı.
Bölgede, geçmişte sandıkların kurulduğu okullara aynen sandık kurulacak. Okulların yıkılması veya zarar görmesi durumunda bahçeye veya yakın bir alana konteynerler konularak oylama yapılacak.
Depremden etkilenen seçmenler, adres kaydının tutulduğu yerde oy kullanacak ve oylar o seçim bölgesi için sayılacak. Sallanan bölgeden yaklaşık 133 bin seçmenin kaydı başka illere götürüldü.
Hastalık veya mani nedeniyle yatalak olan seçmenler için bu seçimde de mobil oy sandıkları oluşturuldu. Bu seçmenler, mobil sandıklarda oy kullanabilecek.
Ayrıca bu seçimde ilk kez kendileri için hazırlanan şablonla oy kullanacak görme engelliler için her sandığa bir şablon gönderilecek.
Gümrüklerde oy verme işlemleri devam ediyor
73 ülke ve 156 yabancı temsilcilikte yabancı seçmen kütüğünde kayıtlı 3 milyon 416 bin 98 seçmen için sandık kurulları oluşturuldu. Yurtdışı temsilciliklerde oy kullanma süreci 9 Mayıs’ta sona erdi.
İkamet ettikleri ülkede belirlenen süre içinde oy kullanamayanların gümrük kapılarındaki oy kullanma işlemleri bugün saat 17.00’ye kadar devam edecek.
Yurtdışında kullanılan oy pusulaları, uçaklar ve diplomatik kuryelerle Türkiye’ye getirildi. Ankara ATO Kongresi’nde bulunan Yurtdışı İlçe Seçim Kurulu’nda saklanan oylar, ülke genelinde oy verme işleminin tamamlandığı saat 17.00’den itibaren diğer oylarla eş zamanlı olarak açılarak sayıma başlanacak.
Başkan adayları oy pusulası
Cumhurbaşkanlığı seçimi için oy pusulasında Recep Tayyip Erdoğan, Muharrem İnce, Kemal Kılıçdaroğlu ve Sinan Ogan’ın isimleri yer alacak. Adaylardan Muharrem İnce, 11 Mayıs’ta adaylığından çekildiğini açıklarken, oy pusulalarının basım ve dağıtımı tamamlandığı için İnce’nin adı sandıkta yer almaya devam edecek.
28. Dönem TBMM’sini belirlemek için yapılacak Genel Seçime Türkiye genelinde 24 siyasi parti ve 151 bağımsız milletvekili adayı girecek. Bazı siyasi partiler “Cumhuriyet”, “Millet”, “Ata”, “Emek ve Hürriyet” ve “Sosyalist Güç Birliği” ittifakları adı altında 5 ittifakla daha seçime girecek.
oy kullanma istasyonları
Kapalı sandık sandıkları, oyların anonimliğini ve seçmenin tam bir serbestlik içinde oy kullanmasını sağlayacak, içinin dışarıdan izlenmesine izin vermeyecek durumda olacak.
Parti meclisi üyeleri, adaylar ve sandıkta görevli müşahitler (gözlemciler) partilerini gösteren yaka kartı, amblem ve benzeri herhangi bir işaret taşıyamazlar.
Sandık kurulu başkanı ve üyeleri göreve başlamadan önce sandık başında bulunanların gözü önünde yemin ederek sandığın boş olup olmadığını kontrol eder.
Sandık alanındaki düzenleme, sandık kurulu başkanı tarafından yapılır. Önder, sistemi bozmaya çalışanları uyaracak, uyarıyı dinlemeyenleri sandıktan atabilecek.
Sandık alanında alınacak tedbirler, seçmenin sandık süreçlerini izlemesini engelleyecek nitelikte olmayacaktır.
Oylamada hamile, hasta, engelli ve yaşlılara öncelik verilecek.
Hiç kimse sandıkta seçmene, kullanacağı oy konusunda müdahale edemeyecek, öneride bulunamayacak veya tavsiyede bulunamayacak. Seçmenler, oylarını kullandıktan sonra sandıktan çıkacak.
Seçim günü yasakları
Seçim yasakları kapsamında bugün saat 06.00’dan 24.00’e kadar alkollü içecek satışı yapılmayacak, genel ve halka açık yerlerde alkollü içki servisi ve içilmesi yasaklanacak, eğlence yerleri oy kullanma süresince kapalı kalacak ve sadece eğlence kalitesine sahip restoranlarda yemek servisi yapılabilir.
Düğün, seçim yasaklarına ve belirlenen kurallara uyulması şartıyla saat 18.00’den sonra yapılacak.
Güvenlik ve düzeni sağlamakla görevli olanlar dışında kimse silah taşıyamayacak. Radyolar ve her türlü yayın organları, seçim günü saat 18.00’e kadar seçim ve seçim sonuçlarına ilişkin haber, tahmin ve yorum yapamayacak. 18.00-21.00 saatleri arasında radyolarda ve her türlü yayın organlarında YSK’nın seçimle ilgili yapacağı haber ve duyurular yayınlanacak.
Tüm yayınlar seçim günü saat 21:00’den sonra yapılacak, ancak YSK’nın gerekli görmesi halinde saat 21:00’den önce yayın yapılmasına karar verilebilir.
Oylar hangi durumlarda geçersiz sayılır?
Seçmenler, cumhurbaşkanı ve milletvekilleri için seçecekleri diğer iki oy pusulasını da tek tek zarfa koyarak sandığa atacak. Cumhurbaşkanlığı seçimi için ilk olarak oy pusulalarının sayımı ve dökümü yapılacak.
Zarftan çıkan oy pusulalarında bir seçim türünün geçersiz olması, oburun geçersiz sayılmasını gerektirmez.
“Evet” veya “Tercih” mührü basılmazsa, birden fazla ittifak, bire bir ittifaka dahil olmayan bir parti veya adayın oyları geçersiz sayılır.
Oy pusulasının bütünlüğünü bozacak şekilde yırtılması veya yırtılması ve oy pusulasının üzerine mühür dışında veya mühür yerine rastgele özel işaret, isim, imza kaşesi veya parmak izi basılması da oyunu geçersiz kılar.
Ayrıca oy pusulasında açıkça karalama, çizik veya işaret bulunması veya zarfın içinde rastgele bir unsur bulunması halinde oylar geçersiz sayılacaktır.
İlk oylamada geçerli oyların salt çoğunluğu sağlanamazsa 28 Mayıs’ta yapılacak Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nin ikinci oylaması için hazırlanan seçim takvimi işlemeye başlayacak.
